ترتیب آیات و سوره ها توقیفى است

ترتیب آیات و سوره ها توقیفى است

کد ثبت علی:۱۲۷۶-۶۱۰-۳۴۹۰۴۰۴۰۱۷-۲۵۱۶

 

۱- هر آن چه از پیامبر گرامى (ص ) رسیده از اخبار متواتره در فضائل سوره ها بنامهایشان بلکه در فضیلت پاره اى از آیات قرآن ، در نهادن هر آیه اى را در جایگاه ویژه اى به فرمان امین وحى جبرئیل بوده است .

…..

۱- هر آن چه از پیامبر گرامى (ص ) رسیده از اخبار متواتره در فضائل سوره ها بنامهایشان بلکه در فضیلت پاره اى از آیات قرآن ، در نهادن هر آیه اى را در جایگاه ویژه اى به فرمان امین وحى جبرئیل بوده است .
۲- این که بعضى سوره ها به برخى از حروف مقطعه آغاز گردیده و بعضى نه ، مثلا: سوره ۲ بقره به الم . سوره ۱۰ یونس به الر. سوره ۱۳ الرعد بع المر. سوره ۷ اعراف به المص . سوره ۱۹ مریم به کهیعص . سوره ۲۶ الشعرا به طسم . سوره ۲۷ النمل به طس . سوره ۴۰ المومن به حم . سوره ۴۲ شورى به حمعسق . همچنین در چند سوره دیگر.
۳- این که برخى سوره هاى دیگر با حروف مقطعه آغاز نگشته .
۴- این که سوره (۹) برائت به بسم الله الرحمن الرحیم آغاز نگردیده .
۵- این که خداوند متعال فرموده (سوره انزلنا و فرضناها)
۶- در سوره بقره ۲ آیه ۲۲ فرموده است :

و ان کنتم فى ریب مما انزلنا على عبدنا فتوا بسوره من مثله وادعوا شهداءکم من دون الله ان کنتم صادقین

۷- در سوره ۱۰ یونس آیه ۳۸ فرموده :

ام یقولون افریه قل فاتوا بسوره مثله وادعوا من استعطعتم من دون الله ان کنتم صادقین

۸- در سوره توبه آیه ۸۸ فرموده است :

و اذا انزلت سوره ان امنوا بالله

هر گاه سوره اى از قرآن نازل گردد به آن که ایمان آرید به خدا در سوره هود آیه ۱۶ فرموده است :

ام یقولون افترایه قل فاتوا بعشر سور مفتریات وادعوا من استطعتم من دون الله ان کنتم صادقین

هر کدام از این چند آیه دلالت قطعى دارد بر اینکه اسکله بندى و ترکیب سوره ها از چند آیه مشخص به فرمان لازم الاطاعه پیامبر اکرم (ص ) بوده ، و نشانگر آن است که در دوران زندگانى پربار آن جناب ، پیش از آن که وجود مقدسش به سراى جاودان بشتابد، سوره هاى قرآن نظم و ترتیبى داشته ، و اسامى آنها بر سر زبانها بود و مردم آنها را به آن نامها مى شناخته اند.امین الاسلام طبرسى در تفسیر خود مجمع البیان و جارالله زمخشرى در کشاف و جلال الدین سیوطى در الاتقان فى علوم القرآن و دانشمندان بزرگوار دیگرى غیر آنان ، از ابن عباس و سدى نقل کرده اند: که ، فرموده خداى تعالى :

و اتقوا یوما ترجعون فیه الى الله ثم توفى کل نفس ما کسبت و هم لا یظلمون .

آخرین آیه از کتاب آسمانى بود که بر پیغمبر اکرم نازل شد، و جبرئیل به آن حضرت گفت آن را آیه ۲۸۰ از سوره بقره قرار بده . و این قول مثل این که اجماعى است ، و خلاف تنها در این است که بعد از نزول این آیه رسول خدا (ص ) چه مدت زنده ماند. از ابن عباس نقل شده : بعد از نزول این آیه آن جناب بیست و یک روز زنده بود، و ابن جریح گوید: نه شب ، و سعید ابن جبیر مقاتل گفته اند: هفت شب ، و زمخشرى گوید: گفته شده سه ساعت .من مى گویم : قرار دادن تمامى آیات قرآن در جایگاه خود به دستور خداوند متعال بوده اگر چه براى یکایک آنها در کتبى که احادیث را گرد آورى نموده اند روایت جداگانه اى ذکر نشده باشد همچنین زیانى ندارد که دو آیه در یک سوره باشند که آیه اول بعد از آیه دوم نازل گردیده باشد.زمخشرى در تفسیر کشاف در ابتداى سوره توبه گوید: اگر بپرسى چرا همانند سوره هاى دیگر این سوره به آیه بسم الله الرحمن الرحیم آغاز نگشته ؟! گویم : سبب آن را ابن عباى از عثمان پرسید، او پاسخ داد: شیوه پیامبر خدا چنان بود که هر گاه سوره یا آیه اى بر او فرود مى آمد، به نویسندگان وحى مى فرمود: آن را در محلى که فلان چیز و آن چیز دیگر ذکر مى شود جاى دهید و تا آن جناب جان در بدن داشت براى ما بیان نفرمود آن را در کجا قرارش بدهیم .در مجمع البیان ، و اتقان نیز این روایت آورده شده است .این روایت بالا آشکارا دلالت دارد که :
۱- ترکیب بندى سوره ها از آیات به فرمان پیغمبر صورت پذیرفته .
۲- با سوره برائت آیه بسم الله نازل نگشته بود و گرنه آن را در آغاز آن سوره قرار مى داد.
۳- یکصد و سیزده بار، در آغاز هر سوره اى که بر پیغمبر فرود آمده بسم الله ..هم نازل گردیده است .مرحوم طبرسى در مجمع البیان ، و دیگران در تفاسیر و کتابهاى حدیث و سیره روایت کرده اند از بریده ، که گفت : پیغمبر خدا (ص ) فرمود: سوره بقره ، و آل عمران را بیاموزید، زیرا روز رستاخیز آنها دو نور تابانند، و همانند دو قطعه ابر سپید یا دو پرده یا دو صف پرندگان بال و پرگشاده نگهداشته ، بر بالاى سر آن که آنها را یاد گرفته است سایه مى اندازند. پس حدیث به روشنى دلالت دارد بر این که این دو سوره در دوران زندگى پیامبر خدا (ص ) ترتیب داده شده و دست بدست مى گشته ، و مردم آنها را به نام مى شناخته اند.سیوطى در کتاب اتقان و مفسرین از جمله طبرسى در سر آغاز سوره ۱۱ هود روایت کرده اند که ثعلبى به سند خود از اسحاق از ابوجحیفه نقل نموده : به پیامبر خدا (ص ) عرض شد: پیرى زود اثرش را در شما نمایان کرده است . فرمود: سوره هود و هم مانند آن پیرم کردند. و در حدیث دیگر از انس گوید؟ در پاسخ ابوبکر پس از این جمله فرمود: سوره ۶۹ الحاقه و سوره ۵۶ واقعه و سوره ۷۸ النباء و سوره ۸۸ غاشیه . مرحوم طبرسى در دیباچه مجمع البان  در فن چهارم گوید: در خبرى که از پیامبر خدا (ص ) شایع است آمده که ، آن حضرت فرمود: به جاى تورات هفت سوره طولانى ، و بجاى انجیل سوره هاى مثانى و به جاى زبور سوره مئین به من داده شد، و سوره هاى مفصل را هم علاوه !(که با آنها بر پیامبران دیگر برترى یافتم .

منبع: رساله قران هرگز تعریف نشده است.

مقالات مرتبط

پاسخ‌ها

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *