انسان میتواند معانی را از خزائن بیابد
انسان میتواند معانی را از خزائن بیابد
چو جانت پاک گردید از مشائن معانى را بیابى از خزائن
((مشائن )) جمع شین مثل محاسن جمع حسن است . شین عیب و زشت را گویند و مشاین یعنى عیبها. جمع غیر قیاس است که در عرب در چند لغت خاص تجویز شده است .
با الفاظ و ایماء و اشارات پى به معانى بردن همان راه علم حصولى است که دانایى مفهومى است . ولى با تلطیف سر و طهارت جان معانى و حقایق را در خزائن وجودیشان مشاهده نمودن همان علم حضورى و ذوق است که دارایى است و فرق بین دانایى تا دارایى فرق بین فقر و غنا است و فرق بین بینایى با عمى است .
مراد از خزائن که جمع خزینه است مراتب وجودى موجودات عینى و عوالم وجودى است و ان من شى ء الا عند خزائنه و ما ننزله الا بقدر معلوم .
عالم ماده و طبیعت نازلترین خزائن وجودى است که به آن ((عالم دنیا)) اطلاق مى شود. و از طرفى حکماء و عرفاى شامخین گویند که رسیدن به حقایق موجودات این سویى نیز نیاز به علم حضورى و شهودى است با این حال ، قرآن کریم و روایات صادره از بطنان عرش قلوب اولیاء الهى ، موجودات اینجا را رقایق و آیات و ظل موجودات آنسویى مى دانند. حال در مورد الفاظ و نشان دادن آن معانى را تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل .
منبع:جلد دوم شرح دفتر دل-شارح: استاد صمدی آملی
پاسخها