در بیان ام ابیهاگوییم : آمده است که : روى فى مقابل الطالبین باسناده الى جعفر بن محمد عن ابیه ان فاطمه کانت تکنى ام ابیها . در عرف محاورات عامه پدر، دخترش را مادرمى خواند، و در فارسى به مادر جان و مادر عزیز و مادر گرامى و نظائر آنها صدا مى زند، و لکن در بیان حدیث بدین حد عرف عام نباید اکتفاء کرد؛ چنان که باز در عرف محاورات عامه ، اگر دخترى پدرش را خدمت کرده است و پذیرایى و پرستارى نموده است گویند: این دختر، درباره پدرش مادرى کرده است ، و حضرت صدیقه طاهره فاطمه علیه السلام بدین معنى نیز به رسول خدا صلى الله علیه وآله خدمت و زحمت مادرى اعمال نموده است

این کمترین گوید: این وجوه معانى ام ابیها را انکار نداریم ، ولکن سخن ما انیست که همانگونه در پیش اشارتى شده است عقل کل و نفس کل اب و ام اندو همه موجودات باذن الله سبحانه از این ابوین به وجود آمده اند؛ در غزلى گفته ام (دیوان – ص ۲۰۸ )

کیست مانند تو فرزند کریم الابوین نفس کل مادرى و عقل کل او را پدرى

و حضرت صدیقه طاهره ، مظهر اتم نفس کل است و بدین تفسیر انفسى اقوم ، آن جناب ام ابیها است ، تدبر ترشد ان شاء الله تعالى شأنه .

شرح فص حکمه عصمتیه فی کلمه فاطمیه علامه حسن زاده آملی، ص ۱۴۴.