ولایت تکوینی

حرف عمده ما در پیرامون این موضوع اصیل و قویم معارف انسانى این است که انسان را قابلیت و لیاقتى است که اگر نهال وجودش را به دست مربیان کامل و مکمل بسپارد، و دستورالعمل باغبان دین و نهال پرور و انسان ساز را در متن وجود و شؤون زندگیش پیاده کند آنچنان عروج وجودى و اشتداد روحى پیدا مى کند که اگر در مقام تمثیل بخواهیم حقیقت  آن را بازگو کنیم و نمایش دهیم، شجره طوبى الهى مى شود که  اصلها ثابت و فرعها فى السماء تؤتى أکلها کل حین باذن ربها.

و این تمثیل بدین جهت  است که مناسباتى تکوینى بین هر علم و عمل و صورت  آنها در عوالم محفوظ است، مثلا ایمان به صورت شجر، و علم به صورت ماء تمثل مى یابد، امام صادق علیه السلام ماء غدق  قرآن را که فرمود:  و ان لو استقاموا على الطریقه لاسقینا هم ماء غدقا به علم کثیر تفسیر فرمود چنانکه طبرسى در تفسیر مجمع در ضمن همین آیه که از آیات سوره جن است آورده است که عن الصادق علیه السلام قال معناه لافدناهم علما کثیرا یتعلمونه من الائمه .

ابن عباس ماء در این آیه و انزلنا من السماء ماء  را به علم تفسیر نموده است زیرا که علم سبب  حیات  ارواح است چنانکه آب سبب حیات اشباح.

این نهال وجود انسانى که به فعلیت رسیده است تمام شؤون زندگیش، و همه ثمره شجره وجودش انسانى است، آرى اگر این نهال غذایش انسانى شد، میوه اش نیز انسانى خواهد شد.

منبع: ولایت تکوینی