کد ثبت علمی:۸۹۴-۶۱۰-۳۴۹۰۴۰۴۰۱۷-۲۱۳۳

رابطه رقیقت و حقیقت

لذا آن را که بینى در رقیقت بیابى کاملش را در حقیقت  

در سیر حبى وجود در مراتب نزولى و صعودین هر مرتبه مادون رقیقت و آیت و ظل مرتبه حقیقت است . در حدیث شریفى از امام صادق (علیه السلام ) است که : ان الله خلق الملک على مثال ملکوته ، و اءسس ملکوته على مثال جبروته لیستدل بملکه على ملکوته و بملکوته على جبروته حمل حقیقت و رقیقت در واحد شخصى ذو مراتب یا ذو مظاهر متصور است . و این مطلب را جناب آخوند مولى صدرا در اسفار پروراند. در جلد ثامن در ذیل فصل هفتم از باب ثالث از سفر نفس اسفار (سفر رابع ) ص ۱۲۶ فرماید:زیاده تنویر و تصویر: و اعلم ان للصور الجزئیه الجسمانیه موجوده فى عالم اءمر الله و قضائه ، کما قال الله تعالى : ((و ان من شى ء الا عندنا خزائنه و ما ننزله الا بقدر معلوم )) فالخزائن هى الحقایق الکلیه العقلیه و لکل منها رقایق جزئیه موجوده باءسباب جزئیه قدریه من ماده مخصوصه ، و وضع مخصوص ، و زمان و اءین کذلک ؛ فالحقایق الکلیه موجوده عند الله بالاصاله ، و هذه الرقایق الحسیه موجوده بحکم التبعیه و الاندراج ، فالحقایق بکلیاتها فى وجوده العلوى الالهى لا ینتقل ، و رقایقها بحکم الاتصال و الا حاطه و الشمول لسائر المراتب تتنزل و تتمثل فى قوالب الاشباح و الاجرام کما مر من معنى نزول الملائکه على الخلق باءمر الله . و الرقیقه هى الحقیقه بحکم الاتصال ، و انما التفاوت بحسب الشده و الضعف ، و الکمال ، و النقص …

پس هر چه را که رقیقت داراست حقیقت آن را بنحو اعلى و اشرف دارد و بیش از آن را هم دارد ولى رقیقت از حقیقت به مقدار سعه وجودى یا سعه ظهورى خود بهره دارد و قابل حمل بر یکدیگرند. لذا در جلد سوم اسفار فرماید که تقدم و تاءخر بالحق و حقیقت و رقیقت که یک قسم بسیار مشکل و غامض از اقسام تقدم و تاءخر است را عارفان راسخون در علم مى یابند.

منبع:جلد دوم شرح دفتر دل-شارح:استاد صمدی آملی