خوشا صوم و خوشا صمت و خوشا فکر   خوشا اندر سحرها خلوت ذکر 

بدین وزان نیز شاعرى سروده است که :

صمت و جوع و سَهَر و خلوت و ذکر به دوام   ناتمامان جان را کند این پنج تمام

جوع ، صوم است و صوم نفس را مظاهر اسم شریف ((یا من یطعم و لا یطعم )) بار مى آورد؛ و سکوت و صمت او را به خودش دعوت مى کند و ارتباط نفس را از بیرون قطع مى کند و ((من کیستم )) را بر مى انگیزاند؛ و بیدارى در شب او را با وحدت انس مى دهد و از کثرت مى رهاند؛ و خلوت او را از هر چه که غیر است و منافى با دل و دلدار اوست مبرى مى کند؛ و ذکر به دوام او را با معشوقش که جمال و کمال مطلق است مجانس مى سازد.

نکته : تا دهن بسته نشد دل باز نمى شود. از سید کائنات (صلى الله علیه و آله و سلم ) روایت است که چون فرزندان و نبیره هاى آدم (علیه السلام ) بسیار شدند در نزد وى سخن مى گفتند و وى ساکت بود گفتند اى پدر چه شد شما را که سخن نمى گویى ؟ گفت اى فرزندان من چون خدا جل جلاله مرا از جوارش به بیرون فرستاد با من عهد کرد و گفت : گفتارت را کم کن تا به جوار من برگردى . (کلمه ۲۴۶ هزار و یک کلمه ج ۲ ص ۱۴۴.)